نویسنده: ترینا صدیقی/ کاپیسا
7/ قوس/ 1402
اگر در آن وقت در کلینیک ولسوالی حصۀ اول کوهستان کاپیسا، داکتر زنانه می بود؛ دو انگشت دست خانم نوگل قطع نمی شد. این خانم گرچه از دیدن دست خود رنج می برد؛ اما می گوید که با تقرر داکتر زنانه، حالا احساس خوشی میکند.
خانم نوگل کوهستانی که 32 سال عمر دارد؛ باشندۀ قریۀ خمزرگر ولسوالی حصۀ اول کاپیسا می‌باشد. وی می گوید که قبلا در کلینیک مربوطۀ قریۀ شان، داکتر زنانه نبود و زنان از طرف خانواده‌های خود اجازه نداشتند به داکتر مرد مراجعه کنند.
خانم نوگل نیز قربانی همین رسم شده بود. وی در مورد قطع شدن انگشتان خود می گوید: “ما مردم زمین‌دار و دهقان هستیم. یک روز دستم را با داس زخمی ساختم. وقتی به کلینیک رفتم، داکتر زن نبود و شوهرم اجازه نداد تا غرض تداوی به داکتر مرد مراجعه کنم. مجبور شدم از داروهای خانگی استفاده کنم. با گذشت چند روز وضعیت دستم خراب شد؛ وقتی پیش داکتر رفتم، دو انگشت دستم را قطع کرد. هر وقت که به دستم می بینم رنج می برم.”
این تنها خانم نوگل نیست که به دلیل نبود داکتر زن، درد دیده و رنج می کشد. شماری دیگری از زنان قریۀ مذکور نیز تجارب تلخ دارند.
خانم فاطمه کریمی باشندۀ قریۀ ده داناخیل خمزرگر، نیز دردی را تجربه کرده که بر روان او تاثیر سوء گذاشته و هر لحظه شکار پریشانی ها است. این خانم ۲۷ ساله می‌گوید که در اثر انفجار دیگ بخار زخم برداشت؛ اما شوهرش به دلیل نبود داکتر زنانه، به او اجازۀ رفتن به کلینیک را نداد. وی از داروهای خانگی استفاده کرد و درنهایت زیبایی صورتش را از دست داد. فاطمه می گوید که با دیدن صورت اش ناراحت می شود. با تشوشات و پریشانی ها مواجه است. وی می افزاید: “فعلاً تحت درمان داکتر روانی هستم.”
خانم قدسیه محمدی باشندۀ قریۀ چهار آسیاب ولسوالی حصۀ اول کوهستان، داستان غم انگیز دیگری دارد. این خانم 48 ساله که صاحب عروس است می گوید: “عروسم بعد از چهار سال، امید مادر شدن را پیدا کرده بود. بسیار خوش حال بودم. یک روز از درد شدید شکایت کرد. من با عروس و پسرم به کلینیک رفتیم. برای ما گفتند که داکتر زنانه نیست و پیش داکتر مرد مراجعه کنید. پسرم اجازه نداد. به خانه برگشتیم. یک روز بعد با خراب شدن وضعیت عروسم، روانۀ شفاخانۀ ولایتی شدیم که آنجا برای ما بد ترین خبر را دادند و گفتند عروس تان اطفال دو گانگی داشت و متاسافانه هردو از بین رفته اند.”
باشندگان قریۀ خمزرگر و اطراف آن از نبود داکتر زنانه درد‌ها و رنج‌های زیادی را متحمل شدند. بالاخره مردم برای حل اساسی این مشکل اقدام کردند. نخست از همه در ثور 1401 از طرف شجاع الدین کوهستانی ناظر محلی کلینیک خمزرگر، داد خواهی آغاز گردید. این ناظر، باشندۀ قریۀ موری ولسوالی حصۀ اول کوهستان است. به همکاری این ناظر اعضای شورای مردمی با آمر کلینیک نشستی را دایر کردند و بعداً این موضوع را با صحت عامه ولایت کاپیسا شریک نمودند.
در بست داکتر زنانۀ کلینیک مذکور، یک داکتر مرد به اساس شناخت و واسطه کار می کرد. مردم خواهان جدی تقرر داکتر زنانه شدند. این موضوع با مسوولین کلینیک ولسوالی و ریاست صحت عامۀ کاپیسا شریک گردید و بالاخره بعد از یک سال به اساس داد خواهی شوراهای مردمی و حمایت داکتر فواد مشتاق آمر کلینیک و صدیق الله مدیر اداری، بتاریخ 21/9/1402 بست داکتر زنانه به رقابت ازاد گذاشته شد و دوکتورس پروانه فیضی متخصص بخش نسایی ولادی، برندۀ این بست شناخته شد و تقرر حاصل کرد.
با تقرر این داکتر، تعداد مراجعین زنانه نیز افزایش یافت. حالا خانمان به راحتی نزد او مراجعه می کند و مشکلات صحی خود را همرایش شریک می نماید.
کلینیک صحی حصۀ اول کاپیسا در سال 1383 از طرف وزارت صحت عامۀ کشور ایجاد شده است.
این کلینیک با مشکل نبود داکتر زن مواجه بود. و به عوض داکتر زن نرس و قابله ها کار می‌کردند که قادر به تداوی مریضان نبودند.
به همین دلیل خانم‌هایی که بیماری و تکالیف شدید داشتند، به کلینیک مراجعه نمی‌کردند. مجبور بودند یا درد ها را در خانه‌های خود تحمل کنند و یا به شفاخانۀ ولایتی بروند که به سبب طولانی بودن راه در وقت مناسب نمی رسیدند. زیرا از ولسوالی حصۀ اول تا شفاخانۀ مرکزی ولایت، حدود 12 کیلومتر فاصله است.
شازیه 54 ساله باشندۀ قریۀ خمزرگر حصۀ اول کاپیسا، حین رسیدن به شفاخانۀ مرکزی با واقعۀ تلخ دیگر روبرو شده بود. وی می گوید: “سال قبل با عروسم به کلینیک مراجعه کردم. وقتی دیدم که داکتر زن در کلینیک نیست؛ با عروسم روانۀ شفاخانۀ ولایتی شدم. بد بختانه تا رسیدن به سرویس ولادی شفاخانه مرکزی، نواسۀ ام از بین رفته بود.”
وی می گوید که با تقرر داکتر زنانه، همه مردم خصوصاً زنان اظهار خوشی می‌کنند و از مشکلات و تکالیف زیاد رهایی حاصل کرده اند.
صدیق الله مدیر اداری کلینیک مذکور نیز تایید می کند که قبلا به دلیل نبود داکتر زن، تعداد مراجعین از بخش خانم‌ها کم بود اما حالا بطور چشم‌گیر افزایش یافته است. به گفتۀ موصوف، حالا زنان با اطمینان خاطر مشکلات خود را با داکتر پروانه فیضی متخصص نسایی – ولادی، شریک می کنند.
