بخش دادخواهی دیدبان شفافیت افغانستان امیدوار دیدن یک افغانستانی است که در آن دولت به شهروندان پاسخگو و حسابده بوده و نظریات شهروندان را در خصوص مسایل و تصامیم کلیدی جستجو کند؛ یک کشوری که در آن شهروندان و محلات از امورات دولت به خوبی آگاهی داشته و برای تامین شفافیت مشارکت فعال داشته باشند.
در حال حاضر کارهای بخش دادخواهی ما روی سکتورهای صحت و معارف و مؤثریت کمک ها متمرکز است.
بر اساس ارقام وزارت معارف، تقریبا پانزده هزار مکتب دولتی در افغانستان وجود دارد که برای هشت میلیون کودک آموزش ارایه می‌کند. کیفیت آموزش در افغانستان بسیار پایین بوده که دلیل آن کمبودهای مانند ساختمان مکتب، میز و چوکی، کتاب‌های درسی می‌باشد. همچنان، بخش معارف کشور با کمبودی مدیران مسلکی و معلمان مواجه می‌باشد. نقش مردم در همکاری دولت برای بهتر سازی کیفیت آموزش از طریق نظارت فعالیت‌های مکاتب و حمایت مالی آن¬ها برای فراهم‌آوری منابع فزیکی بسیار موثر واقع می‌شود.
نقش بخش دادخواهی این است تا برای یافته های نظارت اجتماعی با دولت، تمویل کننده ها و جامعه بین المللی لابی گری کند. برنامه نظارت اجتماعی از مکاتب در ماه سرطان ۱۳۹۳ برای ایجاد هماهنگی میان جوامع محلی و بخش‌های دولتی، افزایش شفافیت و پاسخگویی نهادهای ذی‌ربط، بالا بردن کیفیت خدمات آموزشی از طریق نظارت اجتماعی و اشتراک گذاری جمعی اطلاعات و حل مشکلات آن آغاز گردید.
مطابق به گفته‌های حکومت افغانستان، بیش از سه هزار تسهیلات صحی عامه و هزاران مرکز صحی شخصی در کشور موجود است. از یک سو، بخش صحت عامه کشور با مشکلات زیربنایی و مالی مواجه بوده و از طرفی، مردم به دلیل فقر و مشکلات اقتصادی به بخش صحت عامه بیشتر وابسته شده‌اند. بنأً، وظیفه هر افغان می‌باشد تا در حد توان سکتور صحت عامه کشور را کمک نمایند تا این سکتور بتواند با استفاده از منابع خویش خدمات موثرتری را به مردم ارایه کنند.
نقش بخش دادخواهی در این زمینه این است تا برای یافته های برنامه نظارت اجتماعی از مراکز صحی با دولت، تمویل کننده ها و جامعه بین الملل لابی گری نماید. نظارت اجتماعی از مراکز صحی به مردم این فرصت را می‌دهد تا با همکاری‌های مادی و معنوی خویش در بخش صحت عامه کشور سهیم شوند و به مقامات مسوول در ارایه خدمات صحی کمک کنند. همچنین هنگام ضرورت مقامات مسوول را به خاطر کم‌کاری و ضعف‌شان وادار به پاسخگویی نمایند.
سازمان ملل متحد و سازمان‌های وابسته به آن و همچنین صدها سازمان غیردولتی، میلیون‌ها دالر هزینه خواهند کرد تا اطمینان حاصل نمایند که بخش‌های صحت و معارف افغانستان فعال می باشد، خدمات لازم به فقرا ارائه می‌شود و اقتصاد افغانستان به کار خود ادامه می‌دهد. نقش دادخواهی ما نظارت بر تمام کمک‌هایی است که به افغانستان تعهده شده و حصول اطمینان از اینکه معیار های جهانی مانند آنچه را که سرمایه‌گذاری می‌کنید نشر کنید، ابتکار شفافیت کمک‌های بین‌المللی و غیره… در نظر گرفته شده است.
